Dijital Onay İmza Sayılır mı? E İmza Islak İmza Yerine Geçer Mi?
Hayatımıza 2004 yılında 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu ile giren elektronik imza (e imza) yada dijital imza nedir? Başka bir elektronik veriye ekleme yapılan yada elektronik veri ile mantıksal bir bağı olan ve kimlik doğrulama amacı ile kullanılan elektronik veri anlamına gelir. Böyle bir işleyiş olunca Dijital onay imza sayılır mı? yada e imza ıslak imza yerine geçer mi? diye sorular aklına geliyor insanın.
Dijital imza, bir bilginin 3. kişilerin erişimine kapalı olacak şekilde bütünlüğü bozulmadan ve tarafların kimlik doğrulaması yapılarak iletilmiş olduğunu elektronik yada benzeri araçlar ile garanti eden karakter, harf yada sembollerden oluşmaktadır. E İmza, imzalanacak metne göre farklılık göstermekte ve içeriğin matematiksel fonksiyonlardan geçerek özel olduğu düşünülen bir değer bulunarak elde edilmektedir. Tüketici tarafından elle atılan imzada olduğu gibi sabit değildir, e imzada anahtarlar kullanılmaktadır.
Elektronik İmza Özellikleri Nelerdir?
E imza işlemleri kullanıcılarına belirli imkanlar sunmaktadır. Bunlar sırasıyla Veri Bütünlüğü, verinin izinsiz yada sehven değiştirilmesini ve veriye ekleme durumunu önlemek, Kimlik Doğrulama ve onaylama, Mesajın yada mesaj sahibinin iletiminin geçerliliğini sağlamak. İnkar edilemezlik, tüketicilerin elektronik ortamda yaptıkları işlemlerin inkar etmelerini önlemek gibi özelliklere sahiptir. Mobil imza ile e imza aynı mıdır? diye merak edenler de olabilir. Mobil imzanın elektronik imzadan tek farkı mobil cihaz içerisine konan sim kartın kullanılmasıdır.
Dijital İmza Oluşturma Araçları Nelerdir?
Dijital imza oluşturma araçları, e imza oluşturmak için kullanılan donanım veya yazılımı ifade eder. 5070 sayılı kanuna göre güvenli elektronik imza oluşturma süreçlerinden bahsedilmiş ve ekteki özelliklerden şart koşulmuştur.
- Üretilen elektronik imza verilerinin bir eşinin daha olmaması,
- Üzerinde kayıtlı olan e imza verilerinin araç dışına çıkarılmaması ve gizliliğinin sağlanması,
- İmza verilecek, verinin imza sahibi dışında değiştirilemiyor olması,
- Üzerinde kayıtlı olan e imza verilerinin 3. kişilerde elde edilmesi ve imza sahteciliğine karşı konması
Elektronik İmza Almak İçin Ne Yapmalıyım?
Elektronik imza almak için yetkili olan Elektronik sertifika hizmet sağlayısı konumunda olan firmalardan işlem yapılması gerekmektedir. Bu bilgiyi de www.btk.gov.tr adresinden yetkili kurumlardan birine başvurmanız gerekir. Elektronik imza BTK tarafından verilmemekte olup sadece kendi internet sitelerinde belirtilen kurumlardan e imza alınması gerekecektir. Eğer kamu çalışanı iseniz ve imzanızı aynı kurum ve diğer kamu kurumlarında kullanacaksanız sertifikanızı Tübitak Uekae ‘ den temin etmeniz gerekmektedir.
E İmza Nasıl İptal Edilir?
Öncelikle e imza kullanım süresi ne kadar? sorusu ile başlayalım aslında. Elektronik sertifikaların yani e imzaların bir başlangıç ve bitiş zamanları vardır. Bir çok uygulamada, öncelikle elektronik sertifika ile işlem yapmadan önce ne kadar geçerli olduğu kontrol edilir. Genellikle bu süre 1-3 yıl arasında değişkenlik göstermektedir. Durum bu şekilde olunca e imza iptal süresini de ilk e imza oluştururken netleştirmiş olursunuz.
Dijital Onay İmza Sayılır Mı? E İmza Islak İmza Yerine Geçer Mi?
Dijital imza (elektronik imza) bankacılık işlemlerinde de son dönemde sıkça kullanılmaktadır. Şubeye gitmeden çağrı merkezi aracılığı ile verilecek dijital onay ile kredi kullanılabilmekte sonrasında atm kartınız ile parayı çekerek şubeye gitmeden aksiyonlar alınabilmekte Tabi durum bu şekilde olunca tüketici tarafında yada Banka tarafında dijital onay imza sayılır mı? sorusunun cevabı sorgulanmaktadır. Fakat kanunlarımızda dijital onay ile imza şeklinde bir düzenleme yoktur.
- Kredi Kartı İle İnternet Alışverişi Yasaklandı Mı? okumak için tıklayın
Bankacılık tarafında bazı belge ve formlarda bulunan imzaların hukuki olarak geçerli olabilmesi için, Borçlar Kanununda belirtildiği gibi elektronik imza yada ıslak imza olması gerekir. Dijital onay ile tüketicinin internet üzerinden yada cep telefonu gönderilen link üzerinden onay verilmesi yada mail üzerinden gönderilen link ile onay verilmesi durumunda imza yerine geçebilir. Fakat tüketicinin işlemleri yapanın kendisi olmadığını ilettiği durumlarda Banka işlem yapanın gerçek kişi olduğunu ispat etmekle yükümlüdür.
Bankanın dijital onay ile gerçekleştirilen işlemlerde işlem yapan kişinin hesap sahibi olduğunu ispat etme zorunluluğu mevcuttur. Ülkemizde art niyetli insanların da çok olduğunu düşünürsek işlem yaparak, işlemleri kendisinin yapmadığını iletmesi durumunda Banka gerekli araştırmaları yaptıktan sonra sorunu çözememesi durumunda ilgili tutarı ödemek zorunda kalabilir.
Tabi Bankalarda aldıkları sözleşmelerde kendisine ait cep telefonuna gönderilen linke onay verilmesi yeterlidir diye belirtilir. Onay veren kişinin kimliği tereddüt edilmeden tespit ve teyit ediliyorsa hukuken bir sakınca olmaz.Dijital onayın müşteri tarafından verildiği durumu, müşteriye ekstra özel şifre iletilerek teyit edilir. Aksi takdirde tüketici ve Bankalar arasında sürekli itilaflar baş gösterir ve bir çok mahkeme dosyasında süreç değerlendirilir.
Vekil- Veli- Vasi Dijital Onay Verebilir Mi?
Dijital onay ile onaylanan işlemler gerçek kişilere ait olur. Bu şekilde verilen onaylar Bankalar tarafından 10 yıl saklanması gerekmektedir. Tüzel kişilere ait olan yada vekil tarafından yada veli/vasi tarafından dijital imza ile gerçekleştirilecek onaylanacak, imzalanacak belgelerdeki onayların kendi adına mı yoksa vekil-veli,vasi adına mı yapıldığının anlaşılması gerekmektedir. Bankaların sistemlerinin bu ayrımı yapabilecek seviyede olması gerekmektedir.